Ἀρχ. Αὐγουστίνου Γ. Μύρου "Ὁ "τυφλός" καί οἱ τυφλοί μπροστά στόν Ἰησοῦ Χριστό"

Ο «ΤΥΦΛΟΣ» ΚΑΙ ΟΙ ΤΥΦΛΟΙ

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟ

Κυριακὴ τοῦ τυφλοῦ (Ἰω 9,1-38)

        

Ἀδελφοί μου χριστιανοί,

Ἡ ἕκτη στὴ σειρὰ ἀπὸ τὸ Πάσχα Κυριακή μᾶς εἶναι γνωστὴ ὡς Κυριακὴ τοῦ τυφλοῦ. Τὸ ὄνομά της, ὅπως καὶ οἱ προηγούμενες Κυριακὲς αὐτῆς τῆς περιόδου, τὸ παίρνει ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας.

Στὴν περικοπή αὐτὴ, ποὺ εἶναι παρμένη ἀπὸ τὸ κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγέλιο, ἀκοῦμε τὴ γνωστὴ ἱστορία γιὰ τὴ θαυμαστὴ θεραπεία ἑνός ἐκ γενετῆς τυφλοῦ ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ἄν καὶ ὀνομάζουμε τὴν ἱστορία, θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς τυφλοῦ, τὸ κύριο πρόσωπο σ' αὐτὴν δὲν εἶναι ὁ τυφλός, ποὺ θεραπεύθηκε, ἀλλὰ ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός. Εἶναι Αὐτός, ποὺ ἀποκαλύπτει ποιὸς βλέπει καὶ ποιὸς δὲν βλέπει. Ποιὸς ἀναγνωρίζει τὸν Μεσσία καὶ ποιὸς δὲν τὸν ἀναγνωρίζει. Μὲ τὰ ὅσα συμβαίνουν στὸ θαυμαστὸ αὐτὸ γεγονὸς ἐπαληθεύονται τὰ λόγια τοῦ δικαίου Συμεών γιὰ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ὅτι Αὐτός θὰ εἶναι «εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον, ... ὅπως ἄν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί» (Λκ 2,34-35).

Τὴν διαφορετικὴ στάση ἀπέναντι στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ μποροῦμε νὰ τὴν παρακολουθήσουμε στὴ συμπεριφορὰ τῶν διαφόρων προσώπων, τὰ ὁποῖα ἐμπλέκονται στὴν ἱστορία τοῦ θαύματος τῆς θεραπείας τοῦ τυφλοῦ.

Καὶ πρῶτα - πρῶτα νὰ ἐξετάσουμε πῶς συμπεριφέρονται οἱ μαθηταὶ τοῦ Χριστοῦ. Αὐτοὶ εἶναι ἄνθρωποι μὲ πολλὲς ἀδυναμίες. Ἐπειδή ζοῦν πρὶν ἀπὸ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν Ἐπιφοίτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δὲν μποροῦν νὰ κατανοήσουν τὴ νοοτροπία τοῦ Κυρίου. Εἶναι ἐπηρεασμένοι ἀπὸ τὴν ἰουδαϊκὴ παράδοση, μέσα στὴν ὁποία ἀνατράφηκαν. Ἔχουν πολλὲς ἀπορίες γιὰ ὅσα συμβαίνουν γύρω τους καὶ γιὰ ὅσα κάνει ὁ Χριστός. Μ' αὐτὲς τὶς προϋποθέσεις ἐρωτοῦν καὶ γιὰ τὴν αἰτία, ἀπὸ τὴν ὁποία ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς γεννήθηκε τυφλός. Ὅμως ἔχουν ἀγαθὴ προαίρεση καὶ ἀγαποῦν τὸν Διδάσκαλό τους. Κι ἄν κάποτε σκανδαλίζονται ἀπὸ τὰ παράδοξα, ποὺ ἀκοῦν καὶ βλέπουν σ’ Αὐτόν, παραμένουν κοντά του, δὲν τὸν ἐγκαταλείπουν. Ἔτσι θὰ φθάσουν στὴν τελείωσή τους τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, τότε ποὺ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θὰ τοὺς ὁδηγήση «εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν».

Σὲ ἄλλη κατηγορία ἀνήκουν οἱ γονεῖς καὶ οἱ γείτονες τοῦ πρώην τυφλοῦ. Αὐτοὶ εἶναι οἱ κοινοὶ ἁπλοῖ ἄνθρωποι τοῦ λαοῦ. Εἶναι περίεργοι καὶ ζητοῦν νὰ μαθαίνουν τὸ κάθε τι ποὺ συμβαίνει στὸν περίγυρό τους. Διαφωνοῦν μεταξύ τους ὡς πρὸς τὶς ἐκτιμήσεις γιὰ πρόσωπα καὶ πράγματα. Παρουσιάζονται ἰδιοτελεῖς καὶ δειλοί. Διστάζουν νὰ μιλήσουν φανερὰ καὶ νὰ ὁμολογήσουν τὴν ἀλήθεια, ἐπειδὴ φοβοῦνται τὶς ἀρχὲς καὶ τὶς ἐξουσίες. Προσπαθοῦν νὰ ἔχουν καλὲς σχέσεις μὲ ὅσους βρίσκονται σὲ θέσεις ἐξουσίας καὶ φροντίζουν νὰ τοὺς κάνουν ποικίλες ἐκδουλεύσεις. Δίνουν προτεραιότητα στὸ βόλεμα αὐτοῦ τοῦ προσωρινοῦ βίου καὶ βάζουν σὲ δεύτερη θέση τὴν ἀλήθεια καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Σὲ μιὰ τρίτη κατηγορία ἀνήκουν οἱ Φαρισαῖοι. Αὐτοὶ εἶναι οἱ πιὸ ἐπικίνδυνοι ἀλλὰ καὶ οἱ πιὸ ἀξιολύπητοι τῆς ἱστορίας. Ἔχουν πρῶτα -πρῶτα μεγάλη ἰδέα γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Νομίζουν πὼς αὐτοὶ εἶναι οἱ τέλειοι τηρηταὶ τοῦ Νόμου καὶ ἐξουσιοδοτημένοι ἀπὸ τὸν Θεό νὰ κρίνουν ἀκριβοδίκαια τοὺς πάντες καὶ τὰ πάντα. Εἶναι προκατειλημμένοι καὶ ἡ καρδιά τους εἶναι γεμάτη ἀπὸ ἀμείωτο φθόνο καὶ ἀσίγαστο μίσος γιὰ τὸν Ἰησοῦ τὸν Ναζωραῖο. Ἐρευνοῦν, ὄχι γιὰ νὰ βροῦν τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ τὴν ἀποδεχθοῦν, ἀλλὰ γιὰ νὰ χαλκεύσουν κατηγορίες καὶ νὰ ἐξουθενώσουν Αὐτὸν ποὺ μισοῦν. Μαζί του ἐχθρεύονται καὶ ὅλους ἐκείνους ποὺ δὲν ἀρνοῦνται τὸν Ἰησοῦ καὶ δὲν συμμαχοῦν μαζί τους στὴν ἐφαρμογή τῶν πονηρῶν τους σχεδίων. Ἐπειδὴ δὲν μποροῦν νὰ κρύψουν τὸ θαῦμα, κατηγοροῦν τὸν Χριστὸ ὡς παραβάτη τοῦ Νόμου. Τὸν πρώην τυφλό τὸν ὑβρίζουν, ἐπειδὴ τολμᾶ νὰ ὑποστηρίξη ὅτι ὁ Ἰησοῦς, ποὺ τὸν θεράπευσε, δὲν εἶναι ἁμαρτωλός, καθ’ ὅσον εἶναι γνωστὸ ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἀκούει τοὺς ἁμαρτωλούς. Ὅλες οἱ κινήσεις καὶ οἱ ἐνέργειές τους, οἱ λόγοι καὶ οἱ ἀντιδράσεις τους, προδίδουν τὸν ἀκατάστατο ἐσωτερικό τους κόσμο, ποὺ τοὺς κάνει ἀξιοθρήνητους.

 Σὲ ἄλλη κατηγορία ἀνήκει ὁ πρώην τυφλὸς, αὐτὸς ποὺ θεραπεύθηκε ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Αὐτὸς εἶναι ἕνας σώφρων ἄνθρωπος μὲ σύνεση, ἀλλὰ καὶ μὲ παρρησία. Ἀπαντᾶ στοὺς κακόπιστους φαρισαίους μὲ ἁπλότητα, μὲ ἀκρίβεια καὶ μὲ εὐθύτητα. Διηγεῖται τὸ περιστατικὸ τῆς θεραπείας ὅπως ἀκριβῶς συνέβη. Δὲν παρασύρεται ἀπὸ ἄκαιρο ἐνθουσιασμό καὶ δὲν ὑπερβάλλει. Ὅμως ὁμολογεῖ θαρραλέα ὅτι θεραπεύθηκε ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Δὲν διστάζει ἀκόμη νὰ ἐλέγξη μὲ λεπτότητα, ἀλλὰ καὶ παρρησία τὴν κακότητα τῶν φαρισαίων, οἱ ὁποῖοι κλείνουν τὰ μάτια τους μπροστὰ σ' ἕνα τόσο ζωντανὸ θαῦμα, ποὺ δὲν ξανάγινε. Ἔχει ἀκόμη τὴ δύναμη νὰ ὑπομείνη ἀρχοντικὰ τὴν κακοηθέστατη συμεριφορὰ τῶν φαρισαίων ἀπέναντί του. Καὶ ὅταν συναντᾶται μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν ὁμολογεῖ Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, δηλαδή ἀληθινὸ Θεό. Κι αὐτὸ τὸ κάνει τόσο μὲ τὴν ὁμολογία τοῦ στόματος, ὅσο καὶ μὲ τὴν κίνηση τοῦ σώματος, δηλαδή μὲ τὴν προσκύνησή του, καθόσον μόνον ὁ Θεὸς προσκυνεῖται.

Ἀνάμεσα σὲ ὅλα αὐτὰ τὰ ἀνθρώπινα πρόσωπα στέκεται ὁ Θεάνθρωπος Κύριος, ὁ ὁποῖος ἐμφανίζεται ὡς Διδάσκαλος πρῶτα καὶ ὕστερα ὡς κυρίαρχος καὶ ἐξουσιαστής Θεός. Ἀντιμετωπίζει τὸ ἐρώτημα τῶν μαθητῶν του, Ποιὸς ἁμάρτησε γιὰ νὰ γεννηθῆ ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς τυφλός, ὁ ἴδιος ἤ οἱ γονεῖς του, καὶ ἀπαντᾶ ὅτι δὲν ἁμάρτησε οὔτε αὐτὸς οὔτε οἱ γονεῖς του, ἀλλὰ γεννήθηκε τυφλὸς γιὰ νὰ φανερωθοῦν τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ. Ἀποκαλύπτει ὅτι αὐτὰ τὰ ἔργα τὰ κάνει ὁ ἴδιος. Κι ἀμέσως προχωρεῖ στὴν ἀπόδειξη τῶν λόγων του μὲ τὸ σημεῖο ποὺ ἐπιτελεῖ. Θεραπεύει τὸν ἐκ γενετῆς τυφλό, φτιάχνοντας μὲ τὸ σάλιο του πηλὸ, ἀλείφοντας μὲ αὐτὸν στὸ πρόσωπο τὸν τυφλὸ καὶ στέλλοντάς τον νὰ πλυθῆ στὴν κολυμβήθρα τοῦ Σιλωάμ.

Ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ὁ Χριστός ἐπιτελεῖ τὸ σημεῖο, καθὼς ἀλείφει μὲ λάσπη τὸ μέρος, ὅπου ἔπρεπε νὰ βρίσκονται τὰ μάτια, δείχνει πὼς αὐτὸς εἶναι ὁ Δημιουργός τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ δημιουργία τοῦ κόσμου καὶ τοῦ ἀνθρώπου ἦταν τὸ πρῶτο μεγάλο του ἔργο. Τώρα ἦρθε στὸν κόσμο γιὰ τὸ ἄλλο μεγάλο ἐπίσης ἔργο του· γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου καὶ τοῦ ἀνθρώπου. Γι' αὐτὸ ὅ,τι κάνει, εἴτε διδάσκει, εἴτε θεραπεύει, εἴτε ἐλέγχει, εἴτε παρηγορεῖ καὶ στηρίζει, ὅλα τὰ κάνει μὲ ἕνα σκοπό: νὰ ὁδηγήση τοὺς ἀνθρώπους στὴ σωτηρία, ποὺ ὁ ἴδιος προσφέρει. Ἐμεῖς δὲ οἱ ἄνθρωποι κρινόμαστε ἀπὸ τὴ στάση ποὺ θὰ κρατήσουμε ἀπέναντί του. Γι αὐτὸ καὶ σφραγίζει ὁ Χριστὸς τὸ θαῦμα μὲ τοὺς ἀποκαλυπτικούς του λόγους· «Ἐγὼ ἦλθα στὸν κόσμο τοῦτο γιὰ νὰ γίνη κρίση, ὥστε οἱ τυφλοί νὰ βλέπουν, καὶ αὐτοὶ ποὺ νομίζουν ὅτι βλέπουν νὰ ἀποδεικνύονται τυφλοί».

Αὐτὰ τὰ θεϊκὰ λόγια εἶναι ἀπαραίτητο νὰ μᾶς προβληματίσουν σοβαρά, γιὰ νὰ ἀντιληφθοῦμε πόσο πιὸ ἀπαραίτητο εἶναι νὰ ἔχουμε ἀνοιχτὰ τὰ πνευματικά μας μάτια ἀπὸ αὐτὰ τὰ σωματικὰ μάτια.Τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ μᾶς δίνουν ἀφορμὴ νὰ ἐξετάσουμε προσεκτικὰ ὁ καθένας τὴν δική μας πνευματικὴ κατάσταση. Πόσο τὰ πνευματικά μας μάτια ἔχουν καθαρθῆ ἀπὸ τὴν σκότωση τῶν παθῶν, τῆς φιλαργυρίας, τῆς φιλαυτίας, τοῦ φθόνου, τῆς μνησικακίας, ὥστε νὰ μποροῦμε νὰ βλέπουμε «τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, τὸ φωτίζον καὶ ἁγιάζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον», τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ ὡς τὸν ἀληθινὸ Θεό, ὅπως εἶναι· νὰ βλέπουμε τὸν κόσμο γύρω μας ὡς τὸ πανέμορφο παλάτι, ποὺ ἔφτιαξε γιὰ μᾶς τὰ παιδιά του ὁ Θεός· νὰ βλέπουμε τοὺς συνανθρώπους μας ὡς ἀδελφούς, γιὰ νὰ ὑπομένουμε τὶς ἀτέλειές τους, νὰ συγχωροῦμε τὰ λάθη τους καὶ νὰ δείχνουμε πλούσια τὴν ἀγάπη μας, χαίροντες μὲ τὴ χαρά τους καὶ λυπούμενοι μὲ τὴν λύπη τους.

Γιὰ νὰ ζητήσουμε μὲ θέρμη τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν ἐπίτευξη τούτου τοῦ ἁγίου σκοποῦ, μποροῦμε νὰ ἐπαναλάβουμε τὴν προσευχητικὴ ἱκεσία, ποὺ περιέχεται στὸ Ἐξαποστειλάριο τῆς ἡμέρας:

«Τοὺς νοερούς μου ὀφθαλμούς, πεπηρωμένους, Κύριε, ἐκ ζοφερᾶς ἁμαρτίας, σὺ φωταγώγησον ἐνθείς, Οἰκτίρμον, τὴν ταπείνωσιν καὶ τὴν τοῖς μετανοίας καθάρας με δάκρυσιν», τὸ ὁποῖο μεταφρασμένο λέγει τὰ ἑξῆς: «Τὰ πνευματικά μου μάτια, Κύριε, ποὺ εἶναι ἄρρωστα βαριά, τυφλά, ἐξ αἰτίας τῶν σκοτεινῶν καὶ φοβερῶν μου ἁμαρτιῶν, Ἐσὺ ὁ φιλεύσπλαχνος νὰ τὰ φωταγωγήσης, βάζοντας μέσα μου τὴν ταπείνωση, καὶ νὰ μὲ καθαρίσης μὲ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας». Ἀμήν.

Ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος  Γ. Μύρου