Ἀρχ. Αὐγουστίνου Γ. Μύρου "Πῶς μᾶς βοηθοῦν οἱ ἅγιοι νά γίνουμε «συμπολῖται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ»"

Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πάντων

ΠΩΣ ΜΑΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΑ  ΓΙΝΟΥΜΕ

« ΣΥΜΠΟΛΙΤΑΙ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΕΙΟΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας εἶναι Ἐκκλησία τῶν ἁγίων. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἔχει ἀπαραίτητα στὸ Σῶμα της ἁγίους. Δὲν ὑπάρχει ἀληθινὴ Ἐκκλησία χωρὶς ἁγίους. Πρῶτος ἅγιος μὲ ἀπόλυτη ἁγιότητα εἶναι αὐτὸς ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος τοῦ Οἰκοδομήματος καὶ ἡ κεφαλὴ τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας. Κοντὰ στὸν Χριστό, ἅγιοι εἶναι ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ συνδέθηκαν μὲ τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, καθάρισαν τὸν ἑαυτό τους μὲ τὴν ἀποδοχὴ τῆς θείας χάριτος, ἁγιάσθηκαν μὲ τὴν ἁγιότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ παρέμειναν στὸν ἁγιασμὸ αὐτὸ μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου τους.

Οἱ ἅγιοι εἶναι οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι τοὺς ἀποκαλεῖ ὁ προφητάναξ Δαυῒδ μὲ τὴν δήλωσή του πρὸς τὸν Θεό: «Ἐμοὶ δὲ λίαν ἐτιμήθησαν οἱ φίλοι σου, ὁ Θεός» (Ψα 138,17). Ὁ θεόπνευστος αὐτὸς λόγος τοῦ Ψαλτηρίου μᾶς βεβαιώνει πὼς εἶναι θέλημα Θεοῦ, οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἀληθινὰ ἀγαποῦν τὸν Θεό νὰ τιμοῦν καὶ τοὺς ἁγίους τοῦ Θεοῦ. Γι’αὐτὸ καὶ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τιμᾶ ὅλους τοὺς ἁγίους της. Ὅλες οἱ ἡμέρες τοῦ χρόνου εἶναι ἀφιερωμένες στὴν μνήμη ἑνὸς ἤ καὶ περισσοτέρων ἁγίων. Ὅμως τὸ πλῆθος τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας εἶναι πολὺ μεγάλο, διότι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ποτὲ δὲν ἔπαυσε νὰ γεννᾶ ἁγίους, οὔτε πρόκειται νὰ παύση μέχρι τὴν συντέλεια τῶν αἰώνων. Οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς ἁγίους εἶναι ἄγνωστοι. Γιὰ νὰ τιμηθοῦν καὶ αὐτοὶ οἱ ἄγνωστοι ἅγιοι, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὥρισε τὴν σημερινὴ ἡμέρα, πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὴν Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ὡς ἑορτὴ ὅλων τῶν ἁγίων. Οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ τὴν γνωρίζουμε ὡς «Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πάντων».

Γιὰ νὰ τιμήσουμε τοὺς ἁγίους δὲν ὑπάρχει καλύτερος καὶ τελειότερος τρόπος ἀπὸ τὴν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας, διότι σὲ κάθε Θεία Λειτουργία συμμετέχουν ὅλοι οἱ ἅγιοι. Αὐτὸ φαίνεται καθαρὰ σὲ διάφορα σημεῖα τῆς Θείας Λειτουργίας, ἀλλὰ ἰδιαίτερα στὰ ὅσα λέγονται τὴν ὥρα τῆς Ἁγίας Ἀναφορᾶς. Μετὰ τὴν Ἐπίκληση καὶ τὸν Καθαγιασμὸ τῶν Τιμίων Δώρων ὁ Λειτουργός συνεχίζει ἀπαγγέλλοντας τὴν ἀκόλουθη εὐχὴ: «Ἔτι προσφέρομέν σοι τὴν λογικὴν ταύτην λατρείαν ὑπὲρ τῶν ἐν πίστει ἀναπαυσαμένων προπατόρων, πατέρων, πατριαρχῶν, προφητῶν, ἀποστόλων, κηρύκων, εὐαγγελιστῶν μαρτύρων, ὁμολογητῶν,, ἐγκρατευτῶν, καὶ παντὸς πνεύματος δικαίου ἐν πίστει τετελειωμένου». Τελοῦμε δηλαδὴ τὴν ἀναίμακτη αὐτὴ θυσία στὴ Θεία Λειτουργία γιὰ ὅλους τοὺς ἁγίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τῆς Καινῆς Διαθήκης, καὶ ὅλων τῶν ἑπομένων αἰώνων, μέχρι καὶ τῶν ἡμερῶν μας. Ὅπως χαρακτηριστικὰ σημειώνει ὁ μακαριστὸς Μητροπολίτης Σερβίων καὶ Κοζάνης Διονύσιος, ἡ εὐχὴ στὸ σημεῖο αὐτὸ ὁμοιάζει μὲ πνευματικὸ προσκλητήριο, στὸ ὁποῖο ὅλοι οἱ ἅγιοι δηλώνουν «Παρών». «Στὶς στρατιωτικὲς τελετές, ὅταν γίνεται προσκλητήριο τῶν πεσόντων, ἕνας φωνάζει μὲ τὴ σειρὰ τὰ ὀνόματα κι ἕνας ἄλλος ἀπαντᾶ, Ἀπών, ἔπεσεν ὑπὲρ πατρίδος. Ἀλλὰ στὴν Ἐκκλησία δὲν ὑπάρχουν ἀπόντες, γιατὶ δὲν ὑπάρχουν νεκροί. Ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός τὸ βεβαιώνει ὅτι «οὐκ ἔστιν ὁ Θεὸς Θεὸς νεκρῶν, ἀλλὰ ζώντων» (Ἡ Θεία Λειτουργία., σ. 346-347).

Ἐπιτελοῦντες σήμερα τὴν ἑορτὴν τῶν ἁγίων πάντων,  ὅπως εἶναι γνωστή, τιμοῦμε καὶ μακαρίζουμε ὅλους ἐκείνους ποὺ μέσα στὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὔας μέχρι σήμερα ἁγιάσθηκαν: τοὺς δικαίους, τοὺς προφῆτες, τοὺς ἀποστόλους, τοὺς εὐαγγελιστές, τοὺς μάρτυρες, τοὺς ὁμολογητές, τοὺς ὁσίους, τοὺς ποιμένες καὶ τοὺς διδασκάλους. Μαζὶ μὲ αὐτοὺς καὶ τὰ τάγματα τῶν ἀγγέλων, ἀλλὰ καὶ τούς κεκοιμημένους, ποὺ βαπτίστηκαν καὶ ἔμειναν μέχρι τὴν κοίμησή τους στὴν Ὀρθόδοξη Πίστη.

Ἡ μνημόνευση τῶν ἁγίων στὴν Ἁγία Ἀναφορὰ γίνεται μὲ εἰδικὴ σειρὰ καὶ τάξη. Ὡς πρώτη καὶ ἀνωτέρα ἀπὸ ὅλους τοὺς ἁγίους μνημονεύεται ἡ Παναγία, διότι εἶναι ἡ μεγαλύτερη καὶ ἐπισημότερη ἀπὸ αὐτοὺς. Γι’ αὐτὸ ἐκφωνεῖ ὁ ἱερουργός: «Ἐξαιρέτως τῆς Παναγίας ἀχράντου, ὑπερευλογημένης, ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας». Γίνεται, ἐπίσης ἡ μνημόνευση «τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, προφήτου,  προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ», ποὺ ἔχει τὴν δεύτερη θέση μετὰ τὴν Παναγία, καὶ ἀκολουθεῖ ἡ μνημόνευση  ὅλων τῶν ἄλλων ἁγίων. Ὁ λειτουργὸς τοῦ Ὑψίστου κλείνει τὴν εὐχὴ μὲ τὴν φράση, «ὧν ταῖς ἱκεσίαις ἐπίσκεψαι ἡμᾶς ὁ Θεός». Δηλαδὴ ἐπικαλεῖται στὸ τέλος τῆς μνημόνευσης τὶς θερμὲς καὶ καθαρὲς προσευχὲς ὅλων τῶν ἁγίων γιὰ ὅλους τοὺς πιστοὺς ποὺ συμμετέχουν στὴν ἱερὴ λειτουργικὴ Σύναξη. Αὐτοὶ δὲ οἱ θερμοὶ πρεσβευταί μας, οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀμέτρητοι.

Αὐτὸ τὸ «περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων», ὅπως τὸ ὀνομάζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τὸ προβάλλει αὐτὴν τὴν ἡμέρα ἐνώπιόν μας ὡς παράδειγμα, γιὰ νὰ τοὺς μιμηθοῦμε στὸν ἀγώνα κατὰ τῶν παθῶν, στὴν ὑπομονή, στὴν ἀνδρεία, στὴν πίστη καὶ στὴν ἀγάπη. Σκοπὸς τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νὰ μᾶς δείξη ἔμπρακτα  πῶς μποροῦμε καὶ ἐμεῖς νὰ φθάσουμε στὸν προορισμό μας καὶ νὰ ἐπιτύχουμε τὸν κύριο στόχο τοῦ βίου μας, ποὺ εἶναι ὁ ἁγιασμὸς καὶ ἡ θέωση. Αὐτὸ μποροῦμε νὰ τὸ ἐπιτύχουμε, ἐκτὸς τῶν ἄλλων, συναναστρεφόμενοι μὲ τοὺς ἁγίους. Γι’ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία καταγράφει καὶ δημοσιεύει τοὺς βίους τους. Γι’ αὐτὸ διαβάζει τὸ συναξάρι τους στὸν Ὄρθρο καὶ ψάλλει τὰ ἀπολυτίκιά τους σὲ ὅλες τὶς Ἀκολουθίες.

Οἱ βίοι τῶν ἁγίων διατηροῦν καὶ παραδίδουν ζωντανὴ τὴν ἀληθινὴ Πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ὅλες οἱ ἀλήθειες ποὺ ἀποκάλυψε ὁ Χριστός βιώθηκαν ἀπὸ τοὺς ἁγίους στὴν καθημερινή τους ζωὴ. Οἱ ἀλήθειες γιὰ τὴν Ἁγία Τριάδα, γιὰ τὴν θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιὰ τὸν θάνατο καὶ τὴν ἀνάστασή του, γιὰ τὴν ἄκτιστη θεία χάρη, γιὰ τὴν κόλαση καὶ τὸν παράδεισο, εἶναι τόσο στερεωμένες μέσα στοὺς ἁγίους, ὥστε προτιμοῦν νὰ πεθάνουν μὲ βασανιστήρια, παρὰ νὰ τὶς ἀπαρνηθοῦν.

Οἱ βίοι τῶν ἁγίων μᾶς παραδίδουν τὸ γνήσιο ἐκκλησιαστικὸ ἦθος, τὸν Ὀρθόδοξο τρόπο ζωῆς. Μᾶς μαθαίνουν ὅτι οἱ πηγές τῶν ἀληθινῶν ἀρετῶν εἶναι τὰ ἅγια Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, διότι μὲ τὴν θεία χάρη, ποὺ πηγάζει ἀπὸ αὐτὰ τρέφονται καὶ αὐξάνουν ὅλες οἱ ἀρετές. Μᾶς δείχνουν τὸν σωστὸ δρόμο γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε αὐτὰ ποὺ βαθιὰ ποθεῖ ἡ ἀνθρώπινη ψυχή καὶ γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουμε σωστὰ ὅλες τὶς ἀντίξοες περιστάσεις, ποὺ συναντοῦμε στὸν πολύπαθο βίο μας. Ὅπως τὸ ἐκφράζει ὁ ἅγιος τῶν χρόνων μας Ἰουστῖνος Πόποβιτς: «Σὲ αὐτοὺς (τοὺς βίους τῶν ἁγίων) μπορεῖ νὰ εὕρη κανεὶς ὅλα ὅσα χρειάζονται σὲ μία ψυχὴ διψασμένη γιὰ τὴν αἰώνια δικαιοσύνη καὶ τὴν αἰώνια ἀλήθεια μέσα σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο. Πεινασμένη καὶ διψασμένη γιὰ τὴ θεία ἀθανασία καὶ τὴν αἰώνια ζωή. Ἐὰν διψᾶς τὴν πίστη, θὰ τὴν βρῆς πλούσια στοὺς βίους τῶν ἁγίων καὶ θὰ χορτάσης τὴν ψυχή σου μὲ τροφὴ γιὰ τὴν ὁποία ποτὲ δὲν θὰ ξαναπεινάσης. Ἐὰν ποθῆς τὴν ἀγάπη, τὴν ἀλήθεια, τὴ δικαιοσύνη, τὴν ἐλπίδα, τὴν πραότητα, τὴν ταπείνωση, τὴ μετάνοια, τὴν προσευχή, τὴν ὁποιαδήποτε ἀρετή καὶ ἄσκηση, στοὺς βίους τῶν ἁγίων θὰ βρῆς ἕνα πλῆθος ἁγίων διδασκάλων γιὰ κάθε ἄσκηση, καὶ θὰ λάβης τὴν βοήθεια τῆς χάριτος γιὰ κάθε ἀρετή. Ἐὰν περνᾶς μαρτύρια γιὰ τὴν πίστη σου στὸ Χριστό, οἱ βίοι τῶν ἁγίων θὰ σὲ παρηγορήσουν καὶ θὰ σὲ ἐνθαρρύνουν, θὰ σὲ ἐνδυναμώσουν καὶ θὰ σὲ ἀναπτερώσουν, ὥστε τὰ μαρτύριά σου νὰ μεταβληθοῦν σὲ χαρά. Βρίσκεσαι σὲ ὁποιονδήποτε πειρασμό; Οἱ βίοι τῶν ἁγίων θὰ σὲ βοηθήσουν νὰ νικήσης καὶ τώρα καὶ πάντοτε. Ἐὰν πάλι εὑρίσκεσαι σὲ κίνδυνο ἀπὸ ἀοράτους ἐχθρούς τῆς σωτηρίας σου, οἱ βίοι τῶν ἁγίων θὰ σὲ ὁπλίσουν μὲ τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ τοὺς πολεμήσης καὶ θὰ τοὺς διαλύσης ὅλους καὶ τώρα καὶ πάντοτε καὶ σ’ ὅλην σου τὴν ζωή. Ἐὰν εὐρίσκεσαι ἐν μέσῳ ὁρατῶν ἐχθρῶν καὶ διωκτῶν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, οἱ βίοι τῶν ἁγίων θὰ σοῦ δώσουν τὸ θάρρος καὶ τὴν δύναμη τῆς ὁμολογίας γιὰ νὰ ὁμολογῆς χωρὶς φόβο τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεόν καὶ Κύριον σὲ ὅλους τοὺς κόσμους... Θὰ στέκης γιὰ τὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου ἀκλόνητος μέχρι θανάτου, ὁποιουδήποτε θανάτου καὶ θὰ αἰσθανθῆς τὸν ἑαυτό σου δυνατότερον ἀπὸ κάθε ἐχθρὸν τοῦ Χριστοῦ. Ὑποφέροντας γιὰ τὸν Χριστό θὰ ἀλαλάζης ἀπὸ χαρὰν, αἰσθανόμενος μὲ ὅλον σου τὸ εἶναι ὅτι ἡ ζωή σου εὑρίσκεται στοὺς οὐρανούς, πέρα ἀπὸ ὅλους τοὺς θανάτους κρυμμένη σὺν τῷ Χριστῷ ἐν Θεῷ».

Ἡ κλήση τοῦ Θεοῦ σὲ ὅλους μας τοὺς πιστούς εἶναι νὰ ἁγιασθοῦμε, ὅπως μᾶς τὸ ὑπενθυμίζει ὁ ἀπόστολος Πέτρος, «Σύμφωνα μὲ τὸν ἅγιο Θεό, ποὺ σᾶς κάλεσε στὴν Πίστη, νὰ γίνετε καὶ σεῖς ἅγιοι σὲ κάθε περίσταση τοῦ βίου σας, διότι εἶναι γραμμένο, Ἅγιοι γίνεσθε ὅτι ἐγὼ ἅγιος εἰμί» (Α’ Πε, 1,15-16). Γι’ αὐτὸ ἄς ἀγαπήσουμε πολὺ τοὺς ἁγίους τοῦ Θεοῦ, ἄς ἐντρυφήσουμε στοὺς βίους τῶν ἁγίων, ἄς μελετοῦμε καθημερινὰ τὰ συναξάριά τους, ἄς ψάλλουμε τὰ ἀπολυτίκιά τους καὶ ἄς ἀγωνισθοῦμε νὰ μιμηθοῦμε τὴν πίστη τους καὶ τὶς ἀρετές τους, γιὰ νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ εὑρεθοῦμε στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ μαζί τους, ὡς «συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ». Ἀμήν. 

                                         Ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος Γ. Μύρου