Ἀρχιμ. Αὐγουστίνου Μύρου "Κυριακή τῶν Βαΐων"

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

(Ἰω. 12, 1-18)

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί χριστιανοί,

 

Μετὰ τὴν ἐντατικὴ ἄσκηση ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μέχρι καὶ σήμερα, ἔφθασεν ἡ ὥρα νὰ εἰσέλθουμε στὸ τελικὸ στάδιο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων, στὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου, γιὰ νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ γιορτάσουμε πανηγυρικὰ τὴν λαμπροφόρο Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ μας.

Σὲ ὁλόκληρη τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα, ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ ἀπόψε τὸ βράδυ, κυριαρχοῦν ἕνα Πρόσωπο καὶ δύο γεγονότα. Τὸ Πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ γεγονότα τοῦ Θανάτου καὶ τῆς Ἀναστάσεώς του. Χωρὶς τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ δὲν ὑπάρχει σωτηρία, ὅπως τὸ διακήρυξε κατηγορηματικὰ ὁ ἀπόστολος Πέτρος: «Οὐκ ἐστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία» (Πρξ 4,12).

Χωρὶς τὸν θάνατο τοῦ Χριστοῦ δὲν ὑπάρχει  Ἀνάσταση. Χωρὶς τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ δὲν μποροῦμε κι ἐμεῖς ν’ ἀναστηθοῦμε. Αὐτὸ εἶναι τὸ πιὸ μεγάλο, τὸ πιὸ ἀληθινὸ πρόβλημα γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους.

Ὅλα ὅσα συμβαίνουν στὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶναι γιὰ μᾶς τοὺς ἀνθρώπους «ἀπόρρητα», δηλαδὴ ἀνερμήνευτα. Κανένας δὲν μπορεῖ νὰ ἐξηγήση μὲ τὴν λογική του πῶς ὁ ἄπειρος, ὁ παντοδύναμος καὶ ἀθάνατος Θεός συλλαμβάνεται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, κρατεῖται ἀπὸ αὐτοὺς, περιπαίζεται, καταδικάζεται, σταυρώνεται, θανατώνεται καὶ θάπτεται στὸ μνημεῖο.

Οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου προσπαθοῦν νὰ προσεγγίσουν τὰ γεγονότα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος μὲ δύο κυρίως τρόπους. Ἄλλοι μὲ τὴν λογικὴ καὶ ἄλλοι μὲ τὸ συναίσθημα.

Εἶναι πολλοὶ ἐκεῖνοι ποὺ θέτουν συνεχῶς λογικὰ ἐρωτήματα: Γιατὶ νὰ σταυρωθῆ ὁ Χριστός; Δὲν μποροῦσε νὰ μᾶς σώση μὲ ἕνα του λόγο, ἐφ’ ὅσον εἶναι παντοδύναμος; Γιατὶ ὁ Ἰούδας θεωρεῖται ἔνοχος γιὰ τὴν προδοσία, ἀφοῦ ὁ Χριστός, σύμφωνα μὲ τὶς προφητεῖες, ἔπρεπε νὰ πάθη καὶ νὰ θανατωθῆ; Αὐτὴ εἶναι ἡ λογικὴ προσέγγιση τῶν ἀπορρήτων μυστηρίων.

Ἄλλοι πάλι βλέπουν τὰ γεγονότα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος συναισθηματικά. Λυποῦνται κατάκαρδα ὅταν βλέπουν νὰ περιφρονῆται ὁ Χριστός, νὰ μαστιγώνεται, νὰ σταυρώνεται, νὰ βασανίζεται ἀπὸ τοὺς πόνους καὶ νὰ πεθαίνη μέσα στὴ ἀτίμωση. Δακρύζουν, κλαῖνε. Συγκινοῦνται ὅταν στέκονται μπροστὰ στὸν σταυρὸ καὶ στὸν ἐπιτάφιο τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὴ εἶναι ἡ συναισθηματικὴ προσέγγιση.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μᾶς δείχνει ἕνα ἄλλο, διαφορετικὸ τρόπο. Μᾶς ἀνοίγει ἕνα καινούργιο δρόμο, γιὰ νὰ προσεγγίσουμε τὰ σεπτὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ. Κι αὐτὸς εἶναι ο δρόμος τῆς Πίστεως.

Ἡ Πίστη στὴν Ἐκκλησία δὲν εἶναι μία θεωρία. Εἶναι χειροπιαστὴ πραγματικότητα, ποὺ συνδέεται ἄμεσα μὲ τὸ Πρόσωπο καὶ τὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Πίστη σημαίνει νὰ γνωρίζω καὶ νὰ παραδέχομαι τὸν Χριστό, ὅπως παραγματικὰ Ἐκεῖνος ἀποκάλυψε τὸν ἑαυτό του. Μόνον ἡ πίστη στὸν ἀληθινὸ Χριστό μπορεῖ νὰ μᾶς ὁδηγήση στὴ σωτηρία.

Γι’ αὐτὸ ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς δημόσιας δράσεώς του δὲν κάνει τίποτε ἄλλο παρὰ νὰ φανερώνη μὲ λόγια, μὲ ἔργα καὶ σημεῖα, ποιὸς ἀληθινὰ εἶναι. Τώρα μάλιστα, ποὺ πρόκειται νὰ μπῆ στὴ μεγάλη περιπέτεια τῶν παθῶν, γιὰ νὰ μὴν ἔχουν ἀφορμὴ νὰ σκανδαλισθοῦν οἱ ἄνθρωποι, τοὺς ἀποκαλύπτει γιὰ μία ἀκόμη φορὰ τὸν ἀληθινὸ Ἑαυτό του. Τοὺς δείχνει ποιὸς εἶναι ὁ σκοπός τοῦ ἔργου του καὶ ποιὸς εἶναι ὁ ἴδιος.

Αὐτὰ τὰ ἐπιτυγχάνει μὲ τὴν ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου καὶ μὲ τὴν θριαμβευτικὴ εἴσοδό του στὰ Ἰεροσόλυμα.

Μὲ τὸ πρῶτο δείχνει ὅτι σκοπός τοῦ ἐρχομοῦ του στὸν κόσμο εἶναι νὰ ἀναστήση τὸν ἄνθρωπο, ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία: «Τὴν κοινὴν ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον, Χριστὲ ὁ Θεός».

Μὲ τὸ δεύτερο πάλι δείχνει ὅτι μπορεῖ νὰ ἀναστήση τὸν ἄνθρωπο, διότι αὐτὸς εἶναι ὁ μόνος ἐξουσιαστὴς τοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ ὁ ἀπόλυτος κυρίαρχος τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου.

Πολὺ ἐπιτυχημένα καὶ ἐπίκαιρα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία θέσπισε νὰ ἑορτάζεται σήμερα ἡ θριαμβευτικὴ εἴσοδος τοῦ Χριστοῦ στὰ Ἰεροσόλυμα, ἐπειδὴ ἀκριβῶς θέλει νὰ τονίση ἀπὸ τώρα, ἀπὸ τὴν ἀρχή, τὸν θριαμβευτικὸ χαρακτήρα τῶν παθῶν τοῦ Χριστοῦ.

Εἶναι γνώρισμα τῆς Ὀρθοδοξίας ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἑρμηνεύει καὶ ἀντιμετωπίζει καὶ αὐτὰ τὰ πάθη τοῦ Χριστοῦ. Δὲν μένει στὸ πένθος γιὰ τὰ ὄντως θλιβερὰ καὶ φρικιαστικὰ συμβάντα τῶν ἡμερῶν, ποὺ ὁδήγησαν στὸ φοβερώτερο ἔγκλημα ὅλων τῶν αἰώνων, στὴ δολοφονία τοῦ μοναδικὰ καὶ ἀπόλυτα Ἀθώου, τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ. Περνάει ἀπὸ τὸ πένθος στὴ χαρὰ, ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη ἀπογοήτευση στὸν θρίαμβο τῆς Ἀναστάσεως.

Ὅλη τὴ Μ. Ἑβδομάδα θὰ ζήσουμε οἱ πιστοὶ τὰ πάθη καὶ τὸν θάνατο τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν ἀπόλυτη βεβαιότητα τῆς ἀναστάσεως. Σ' αὐτὴν τὴν αἴσθηση μᾶς ὁδηγεῖ ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τώρα, ἀπὸ τὴν ἀρχή, μὲ τὴν θριαμβευτικὴ εἴσοδο στὰ Ἰεροσόλυμα. Στὴν πραγματικότητα προβάλλει μπροστά μας ἕνα ἀπὸ τὰ τρία ἀξιώματα τοῦ Χριστοῦ, τὸ βασιλικό.

Ὁ Χριστὸς εἰσέρχεται στὰ Ἰεροσόλυμα ὡς βασιλέας. Ἔτσι τὸν ὑποδέχεται ὁ λαὸς, ποὺ τὸν προσφωνεῖ «βασιλέα τοῦ Ἰσραήλ». Ὅμως, Αὐτὸς εἶναι ἐντελῶς διαφορετικὸς ἀπὸ ὅλους τοὺς βασιλεῖς, ποὺ γνώρισε μέχρι τότε ὁ κόσμος.

Ὅλοι οἱ βασιλεῖς τοῦ κόσμου  ἔχουν δύο βασικοὺς περιορισμοὺς στὴν ἐξουσία τους. Περιορίζονται τοπικὰ καὶ χρονικά. Ὅλοι ἐξουσιάζουν τόπους ποὺ ἔχουν σύνορα. Καὶ ἡ ἐξουσία τους περιορίζεται μέσα σ’ αὐτά. Πέρα ἀπὸ τὰ σύνορα τῆς ἐπικρατείας τους ἡ ἐξουσία τους εἶναι ἀνύπαρκτη.

Ὅλοι οἱ βασιλεῖς τοῦ κόσμου, ἐπίσης, περιορίζονται χρονικά. Ἡ ἐξουσία τους ἔχει ἡμερομηνία λήξεως. Δὲν μποροῦν νὰ εἶναι ἄρχοντες χωρὶς διαδοχή, ἐπειδὴ ὅλοι τους εἶναι κοινοὶ θνητοί. Κάποια ὥρα ὅλοι θὰ ὑποκύψουν στὸν θάνατο.

Σὲ ἀντίθεση μὲ τὰ γνωρίσματα αὐτὰ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ ἐπουράνιος βασιλέας, ὁ ἀπόλυτος ἐξουσιαστής. Δὲν ἔχει οὔτε τοπικοὺς, οὔτε χρονικοὺς περιορισμούς. Ἡ τελικὴ κυριαρχία σ’ ὅλον τὸν κόσμο, σ’ ὁλόκληρη τὴν κτίση, εἶναι δική του. Ἡ βασιλεία του εἶναι βασιλεία πάντων τῶν αἰώνων. «Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος». Αὐτὸς εἶναι ὁ μόνος παντοκράτορας καὶ αἰώνιος βασιλέας.

Κοντὰ σ’ αὐτὰ τὰ διακριτικὰ γνωρίσματα μποροῦμε νὰ προσθέσουμε καὶ ἕνα ἀκόμη. Οἱ ἄρχοντες τοῦ κόσμου εἶναι προσωρινὰ ἰσχυροί, ἀλλὰ χωρὶς ἔλεος. Ἀλλοίμονον σ’ ἐκείνους ποὺ θὰ διανοηθοῦν νὰ διαφωνήσουν μαζί τους ἤ νὰ ἀντισταθοῦν στὴ θέλησή τους. Θὰ πρέπει νὰ συντριβοῦν χωρὶς ἔλεος.

Ἀντίθετα ὁ βασιλέας Χριστὸς εἶναι  αἰώνια παντοδύναμος, ἀλλὰ συγχρόνως γεμάτος ἀπὸ εὐσπλαχνία καὶ ἀγάπη. Αὐτοὺς ποὺ τὸν μισοῦν καὶ τὸν πολεμοῦν, ὄχι μόνον δὲν τοὺς συντρίβει, ἀλλὰ καὶ θυσιάζεται γι’ αὐτούς, γιὰ νὰ τοὺς σώση.

Αὐτὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Χριστός, ὁ βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ, ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ποὺ ἀπόψε τὸ βράδυ ξεκινᾶ τὴ μαρτυρικὴ του καὶ σωτήρια πορεία πρὸς τὸν Γολγοθᾶ. Πορεύεται γιὰ νὰ ἀναμετρηθῆ μὲ τὸν θάνατο· γιὰ νὰ τὸν νικήση κατὰ κράτος καὶ ἔτσι νὰ χαρίση σ’ ἐμᾶς τὴν πολυπόθητη ἀνάσταση. Γι’ αὐτὸ ἄς τὸν ὑποδεχθοῦμε σήμερα πανηγυρικὰ μὲ τοὺς κλάδους τῶν βαΐων κι ἄς συμπορευθοῦμε μὲ πίστη  στὸν μαρτυρικό του δρόμο μέχρι καὶ τὴν ἔνδοξη Ἀνάστασή του. Ἀμήν.

Ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος Γ. Μύρου